🚀 Giới thiệu bài học
Chào mừng bạn đến với khóa học Java từ cơ bản đến chuyên sâu!
Đây là bài đầu tiên trong series, nơi bạn sẽ được làm quen với Java, hiểu được vai trò thực tế của Java, lý do tại sao nó vẫn được sử dụng rộng rãi suốt hơn 25 năm, và đặc biệt là bạn sẽ biết cách cài đặt môi trường lập trình Java một cách chính xác để sẵn sàng cho các bài học tiếp theo.
☕ 1. Java là gì?
Java là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng (OOP – Object-Oriented Programming), được phát triển lần đầu bởi Sun Microsystems vào năm 1995, và hiện nay được quản lý bởi Oracle. Điểm mạnh nổi bật nhất của Java là khẩu hiệu:
Write Once, Run Anywhere (WORA)
Tức là bạn chỉ cần viết code một lần, và có thể chạy trên mọi hệ điều hành miễn là có JVM (Java Virtual Machine).
🔍 Một số đặc điểm chính của Java:
- 🔸 Ngôn ngữ hướng đối tượng toàn phần
- 🔸 Có quản lý bộ nhớ tự động (garbage collector)
- 🔸 Đa nền tảng nhờ vào JVM
- 🔸 Có hệ sinh thái phong phú với hàng ngàn thư viện & framework
- 🔸 Được sử dụng trong các hệ thống doanh nghiệp, tài chính, ngân hàng, Android, backend, cloud, IoT…
🏢 2. Java được dùng ở đâu trong thực tế?
| Lĩnh vực | Ứng dụng Java tiêu biểu |
|---|---|
| Backend web | Spring Boot, Jakarta EE, Hibernate |
| Ứng dụng Android | Ứng dụng native viết bằng Java (trước khi Kotlin ra đời) |
| Tài chính & ngân hàng | Các hệ thống corebanking, xử lý giao dịch lớn |
| Big Data & AI | Apache Hadoop (viết bằng Java), một số công cụ NLP |
| Cloud & DevOps | Microservices với Spring Cloud, chạy trên Docker/Kubernetes |
| Game & desktop app | Minecraft, IntelliJ IDEA, phần mềm GUI với JavaFX/Swing |
📌 Tóm lại: Nếu bạn muốn làm backend, làm việc tại ngân hàng, xây dựng hệ thống lớn hoặc học lập trình bài bản, Java là lựa chọn đúng đắn.
🔄 3. Java có lỗi thời không?
Câu trả lời ngắn gọn: KHÔNG.
Tuy ra đời từ năm 1995, nhưng Java vẫn liên tục cập nhật. Các phiên bản mới như Java 17, Java 21 (LTS) mang đến:
- Tốc độ nhanh hơn
- Cú pháp hiện đại hơn (record, pattern matching, switch mới…)
- Bảo mật mạnh mẽ hơn
- Hỗ trợ tốt cho lập trình hàm và cloud-native
⚠️ Java không còn là “ông già cổ lỗ sĩ” như nhiều người tưởng. Nó đang tiến hóa và hiện đại hóa từng ngày.
🧰 4. Cài đặt môi trường lập trình Java
Để viết và chạy được chương trình Java, bạn cần cài:
- JDK (Java Development Kit) – để biên dịch và chạy code
- IDE (Integrated Development Environment) – công cụ viết mã thuận tiện hơn
✅ Bước 1: Cài đặt JDK
1.1 Tải JDK:
Bạn có thể chọn một trong hai nguồn chính:
- Oracle JDK (chính thống):
👉 https://www.oracle.com/java/technologies/javase-downloads.html - OpenJDK (miễn phí, mã nguồn mở):
👉 https://jdk.java.net
Khuyên dùng: Java 17 hoặc Java 21 LTS
1.2 Kiểm tra JDK đã cài:
Mở Terminal (macOS/Linux) hoặc CMD (Windows) và gõ:
java -version
Kết quả ví dụ:
java version "17.0.9" 2024-04-16 LTS
✅ Bước 2: Cài đặt IDE
Bạn có thể chọn một trong các công cụ sau:
| IDE | Mô tả |
|---|---|
| IntelliJ IDEA | Mạnh mẽ, thông minh, phổ biến nhất hiện nay |
| VS Code | Nhẹ, nhanh, cần cài thêm extension Java |
| Eclipse | Miễn phí, phù hợp khi học lập trình hệ thống |
| NetBeans | IDE chính thức được Oracle tài trợ |
👉 Khuyên dùng: IntelliJ IDEA Community Edition
Tải tại: https://www.jetbrains.com/idea/download/
✍️ 5. Viết chương trình Java đầu tiên
Tạo file HelloWorld.java với nội dung sau:
public class HelloWorld {
public static void main(String[] args) {
System.out.println("Xin chào, Java!");
}
}
➕ Giải thích từng dòng:
| Dòng code | Giải thích |
|---|---|
public class HelloWorld | Khai báo một lớp (class) tên là HelloWorld |
public static void main(String[] args) | Hàm main – điểm bắt đầu chương trình Java |
System.out.println(...) | In ra màn hình dòng chữ |
▶️ 6. Chạy chương trình
Cách 1: Chạy bằng IDE (IntelliJ IDEA)
- Tạo project mới
- Thêm file
HelloWorld.java - Click nút Run ▶ ở góc trái
- Kết quả sẽ hiện trong terminal:
Xin chào, Java!
Cách 2: Chạy bằng dòng lệnh (CLI)
- Mở Terminal/CMD
- Điều hướng đến thư mục chứa file
- Biên dịch:
javac HelloWorld.java
- Chạy:
java HelloWorld
🧪 7. Bài tập tự luyện
- Viết chương trình Java in ra:
Chào mừng bạn đến với khóa học Java!
Hãy cùng nhau chinh phục lập trình!
- Viết chương trình hỏi tên người dùng và in lời chào:
// Gợi ý: sử dụng Scanner
import java.util.Scanner;
...
📌 Ghi chú dành cho người học
- Java phân biệt chữ hoa – chữ thường
- Tên file Java phải trùng với tên class công khai (
public class) - Hãy tạo thư mục riêng cho từng bài học để quản lý tốt hơn
- Đặt mục tiêu viết code mỗi ngày để hình thành thói quen
📚 Kết thúc bài học
Bạn vừa hoàn thành bước đầu tiên trên hành trình học Java:
- Biết được Java là gì và được ứng dụng ra sao
- Cài đặt môi trường lập trình chuẩn
- Viết và chạy chương trình Java đầu tiên
🎯 Trong bài tiếp theo, chúng ta sẽ khám phá biến, kiểu dữ liệu, nhập xuất và toán tử – nền tảng quan trọng cho bất kỳ ngôn ngữ nào.
Sign up